Bir Psikolojik Danışmanda Bulunması Gereken Özellikler

İnsan hayatının dönüm noktalarından biri olan meslek seçimi aşamasında insanlar kendilerine şu soruları sorabilir bu meslek için hangi özellikler gerekli ve ben hangilerini barındırıyorum. Meslek seçimi için çıkılan yolculukta artıları ve eksileri eksiksiz bir şekilde gözden geçirmemiz gerektiğini bilmeli ayrıca en önemli olan nokta, eksiklerden ne kadarını kabullenip düzeltebilirim düşüncesi üzerine düşünmemiz gerekmektedir. Yaşam boyu yapacağımız işin hem bizim hem de karşımızdaki insanların yararına fayda sağlaması en temel temennimiz olacaktır bu doğrultuda kendinden çekinmeden açık ve net bir şekilde kendi dünyasında insan bu tercihleri ve gereklilikleri kendine sormalıdır. Şimdi bu soruyu ben kendime soruyorum bir psikolojik danışmanda hangi özellikler bulunmalı ve ben bu özelliklerin neresindeyim ? Bir psikolojik danışmanın yapacağı iş gereği en temel özelliği iletişim becerilerini en üst düzeyde yalpalamadan ileri seviyede kullanmalıdır.

Karşısındaki insanı anlamalı anlayabileceği en üst düzeyde yetkinliklerini karşısındaki bireye aktarmalıdır. Psikolojik danışmanlar danışmada ve yaşam içerisinde güvenilir ve güven veren iletişim anlayışını benimseyip ayrıca bunu davranışına yansıtmalıdır çünkü günümüz koşullarında danışan- danışman ilişkisinde güven en önemli etkenlerden biridir. Güven olmayan yerde ilişki ve sistem yürümez ve geriye unutulmaz bir enkaz bırakılabilmektedir. İnsanların birbirini
anlayabilmesi için doğru iletişimin yanı sıra güven konusunda da tereddütler bulunmamalıdır es geçilebilecek ufak detayların danışma içerisinde ve sonrasında sonunun nereye gideceği iyice tartılıp biçilmelidir. Bu özelliklerin yanı sıra vurgu yapacağım en önemli noktalardan biride bir psikolojik danışmanda bulunması gereken özellik bireyin kendi yapısını tanıması ve kendisiyle uyum içerisinde yaşamına devam etmelidir.

Kendini tanıyan insan karşısındaki danışana iyi bir izlenimin yanı sıra güven duygusunu da kazandırabilmektedir. Neleri yapıp neleri yapmadığının bilincinde olan psikolojik danışman kendi farkındalığı ile bütünleşip karşı tarafa kendisini öyle yansıtmalıdır. Önünde duran tüm ihtimalleri göz önüne alıp en doğru kararı verip ayrıyeten verdiği kararların arkasında durmasını bilmelidir. Tabi bu düşünceyi söyleyince akıllara hemen körü körüne savunma gelmesin. Bir psikolojik danışman esnek bir yapı içerisinde olmalı ve değişim ve gelişim noktasında geride kalmamalıdır. Gelişen ve değişen dünya yapısında her gün karşı karşıya kaldığımız olaylar olmaktadır psikolojik danışmanların bu noktada geriye düşme gibi bir lüksü olmamalıdır güncel ve doğru olanın peşinden gitmeli bu alanda geri durmamalıdır.

Geride kalma lüksü olmayan psikolojik danışmana bu konuda ağır bir yük düşmektedir. Bir psikolojik danışmanın empati anlayışı yüksek olmalıdır danışanla kurulacak ilişkide temel nokta empatiden geçmektedir, aynı duygu durum üzerinde kurulan yapının sağlamlığı ve terapinin verimliliği de empatiye bağlıdır. Danışan danışman ilişkisinin sağlıklı bir çizgide ilerlemesi ve bu ilerlemenin sürdürülmesi için gerekli olan bir diğer özellik psikolojik danışmanın iyi bir dinleyici olmasıdır, karşısındakinden fazla konuşmayan , konuşmacı rolünden çok dinleyici olup olayları anlamlandırmalıdır. Bir psikolojik danışman kendini eleştirmelidir, gün biterken ben bugün neler yaptım acaba bugün yaptıklarım geleceğimi nasıl etkileyecek hesabı yapmalı, ayrıyeten geçmişte yaptığı ile şu an içinde bulunduğu durumu değerlendirmeli ben buraya nasıl geldim sorusunu kendisine sormalıdır. Bir psikolojik danışman senkronize ve işbirlikçi çalışma yöntemini benimsemelidir, çözümsüz kalabileceği noktalarda destek alması gerektiğinin farkında olmalı ve ayrıca bu desteği bulabilmek içinde kendi nezdinde bilinçli dostluklar kurmalıdır.

Psikolojik danışman yapacağı işlerin sonunu düşünen ve yaptığı olaylardan da hesap verebilen bir yapıda olmalıdır. Psikolojik danışman önce kendi ruh sağlığına dikkat eden sağlığını koruyan birey olmalıdır, zira fiziksel ve ruhsal sağlığı tam karşılamayan bireylerin açacağı en ufak bir problem büyümeye müsait olacaktır. Psikolojik danışman işini yaparken içerisinde bulunduğu çevre fark etmeksizin karşısındaki insana değer verip ona insan olduğu için saygı duymalı ve koşulsuz kabul içerisinde olmalıdır. Psikolojik danışman içerisinde bulunduğu ve hizmet edeceği kültüre hâkim olmalı ve kendisini o konuda yetiştirip geri planda durmamalıdır.

İlginizi Çekebilir

Gül Kokusu

İstenmeyen Bir Yaşam: Sosyal Fobi

Nedir Bu Yalan?

Her kültürden insana hitap edeceği bilinç yapısı içerisinde olmalı bu çerçevede gelişim anlayışını her geçen gün yenilemelidir. Bir psikolojik danışman plan ve program bakımından olaya ve güncele hâkim olmalıdır, yeterliliğini ve güvenilirliğini yitirmiş plan ve programdan vazgeçip çalıştığı ortama göre programını şekillendirmelidir. Psikolojik danışman karşısında duran kim olursa olsun ön yargılı bir yaklaşım benimsememeli din, dil ve ırk ayırmadan tüm insanlara eşit mesafede yaklaşmalıdır karşısına gelen bireye farklı etnik kimliktenmiş gibi hissettirmemelidir. Bir psikolojik danışman danışmada geçen olaylardan etkilenmemeli ve bu yaşantıları içerisinde bulunduğu sosyal çevreye yansıtmamalıdır, sağlıklı çevre ve iş ahlakı gereği orada yaşananlar orada kalmalıdır. Sosyal çevresini iyi gözlemleyen bir psikolojik danışmanın farkındalık düzeyi de yüksek olacaktır. Gözlem yeteneğinin iyi olması danışan-danışman ilişkisinde psikolojik danışmana artı olarak yansıyacaktır. Psikoloji alanı hiç durmayacak bir şekilde her geçen gün yeni bir şeyler keşfetmektedir bundan dolayı bir psikolojik danışman alan hakkında yazılan yeni yazıları ve güncel makaleleri zamanında okumalı ve içerisinde bulunduğu şartlar dahilinde değerlendirmesini yapmalıdır. Psikolojik danışman alan konusunda eğitimlerini almalı ve belli yeterlilik seviyesinin üstünde olmalıdır. Sabırlı, ne yaptığını bilen ihtimaller üzerine hareket etmeyip belli bilimsel kaynakları kendine pusula edinmeli ve sahip olduğu becerilerini sergileyecek ortamda bulunmalıdır. Aksi halde mesleğini icra edemeyecek ve onlarca problemle karşı karşıya kalacaktır. Psikolojik danışmanların sahip olması gereken özellikleri sıraladım. Peki ben bu özelliklerin neresindeyim?

Yukarıda saydığım bütün özellikleri bir bütün olarak düşünebiliriz bütün olarak düşününce ben tüm benliğimle bu mesleği hakkıyla yapacağıma dair inancım tam fakat bütünleri alt başlıklar altında inceleyip parçalara ayırınca bana uymayan bazı özellikler bulunabilir bunun bilincinde olup düzeltebileceğime olan inancımdan da şüphem yoktur. Ben koşulsuz kabul
noktasında kısmen de olsa biraz tahammülsüz olduğumu düşünüyorum her insana eşit mesafede yaklaşma noktasında çizginin biraz altında olduğumu düşünüyorum ama geliştirilebilir ve üzerine koyulabilecek bir durum olduğunun da farkındayım elbette. İletişim becerileri konusunda kendime uygun mesleğin içerisinde olduğumun kanısındayım belli konularda insanlarla sağlam bir şekilde iletişim kurabilme ve sürdürebilme noktasında belli bir seviyenin üzerinde olduğumu düşünüyorum.

Günceli benimseme ve güncel olanın peşinden belli doğrultuda gidebiliyorum, gidebilecek kapasiteyi kendimde görmekteyim. Bana karşı yapılan eleştiri noktasında tahammül seviyesinin altında olduğumun farkındayım bu durumun düzelebileceği ve üzerine artılar eklenerek eleştiri açısında dinlemeli ve bu boyutta kendimi geliştirmeliyim. Kendimi eleştirme noktasında oldukça usta olduğumu belirtmeden geçemeyeceğim çevremdeki tüm diğer insanlardan daha fazla kendimi eleştirebiliyor ve kendi hatamı ilk ben görüyorum ve aynı zamanda ilk müdahaleyi yapabiliyorum bu konuda kendime güveniyorum. Dinleyen anlayan ve pratik çözümler üretmede problem yaşamayan biriyim. Tüm bunlardan bağımsız olmayan bu dinlemeler ve iyi ilişkilerin sonucu olarak da çevremdeki insanlar tarafından iyi bir dost olarak tanımlayabilirim kendimi, bu dostluğun getirdiği sır tutma ve güvenilirlik sınırları içerisinde bulunduğumu düşünüyorum.

Ön yargılar konusuna gelecek olursak sekiz yıllık yurt tecrübem bulunmasından dolayı birçok insanla karşılaştım tanıştım ve iletişim kurdum bu alanda gerçekten ön yargılarımı yendiğimi düşünüyorum ilerleyen süreçte karşıma neler çıkacağı bilmiyorum ama şimdilik bu eşiğin üzerinde olduğum kesin, tabi ki olgunlaşmam için bir sürü olay yaşayıp bu olaylar
döngüsünde en sağlam şekilde çıkmam gerektiğinin ben farkındayım. Olacakları planlamak ve mükemmel bir program yapmak konusunda eksikliklerim olduğu kanaatindeyim düzeltilmesi için arayış içerisindeyim değişmem ve gelişmem için sağlıklı ve sürdürülebilir bir planım ve programım olması gerektiğini düşünüyorum. Empati yapabilmem karşımdaki
insana insan gibi muamele yapmam aslında yakın çevrem tarafından hep takdir edilmiştir, duygu durumlarda düşünce süzgecimden geçen duygularımı anlamlandırıp kontrol ettikten sonra empati konusunda sorunum olmadığını düşünüyorum.

İçerisinde bulunduğum kültürü hep gözlemleyen, gözlemlerken sorgulayan nedenleri merak eden bir yapıya sahip olmam bir
psikolojik danışmanın temel özelliklerinden birini oluşturmaktadır. Ancak sıkıntılı ve problemli bir süreçten geçtiğim zamanlar bu durumu çoğunlukla gizleyemiyorum aslında yapamam gerekenin olaylara hâkim olmalı ve bir yerin problemini farklı bir noktaya yansıtmamalıyım tabi bunun içinde okumalarımı ihmal etmiyorum. Alan okumaları noktasında eksik olduğumu düşünüyorum durmadan ilerleyen bu alanda olması gerekenden daha fazla okuma yapıp çevremi daha farklı gözden gözlemlemem gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca düzenli yazı yazdığım sitelerde bu düzenin içerisinde mevcuttur. Eksikliklerimin farkına varıp bu noktada onların üzerine gidip gelişene kadar yoğunlaşmalıyım ayrıca iyi olduğum alanları ihmal etmeyip o alanlarda da daha iyi olmak için elimden geleni en iyisini yapacağım. Daha çok çalışmayla tüm benliğim ve içtenliğimle bu mesleği yapabileceğimin bilincinde ve farkındayım.

Psikolojik Danışmanlığı Diğer Mesleklerden Ayıran Noktalar Nelerdir?

Psikoloji alan sahası diğer meslek gruplarına göre daha geniş olmasından dolayı psikolojik danışmanlara düşen görevler vardır örneğin Klinik Psikologlar, Psikiyatri hemşiresi, Psikiyatri hekimleri, Sosyal Hizmet Uzmanı ve Psikolojik Danışmanların çalışma sahası ve müdahale edebileceği alan noktalar bellidir. Hizmet ettiğimiz alan bakımından benzerlikler olsa da dediğim gibi farklılıklar mevcuttur. Örneğin Psikiyatri hekimleri tıp fakültesinden aldığı eğitim sebebiyle alanın en geniş noktasında bulunmaktadırlar almış oldukları hekimlik eğitimleri sebebiyle ilaç yazabilme, tanı koyma ve direkt müdahale yapma yetkinlikleri mevcuttur burada en temel nokta olan ilaç yazabilme diğer meslek grubundan ayıran noktadır genelde devlet ve özel hasta hanelerde çalışma alanı bulunmaktadır. Fen edebiyat fakültesinde psikoloji mezunu olan klinik psikologlar ise bu alanda çalışan bir diğer meslek grubudur. İlaç yazma yetisi bulunmayan klinik psikologlar belirli seviyeye kadar terapi yapabilir ilaç kullanmanın gerekli olduğu durumlarda ise psikiyatri hekimlerine yönlendirme yapmaktadırlar.

Psikologlar devlet kurumlarında, özel kurumlarda veyahut kendi özel kliniklerini açarak bu işi devam ettirebilirler. Sosyal Hizmet Uzmanı ise Ruh Sağlığı alanında hizmet vermek için özel eğitim almış sosyal hizmet uzmanıdır. Hastalara, gündelik
yaşam, eğitim alanlarında destek olurlar. Hastalarının gündelik sosyal sorunlarının çözümü aşamasında psikiyatri hekimi sorumluluğunda görev alırlar. Sosyal hizmet uzmanları Psikiyatrik hastalıkların tanı ve tedavi süreçlerinde tek başlarına yer alamazlar. Sosyal hizmet uzmanları bilimsel geçerliliği kabul edilmiş uluslararası tanınırlığı olan standardize eğitim aldıklarını belgelendirdikleri takdirde ilgili alanda bazı terapi yaklaşımlarını psikiyatri hekimi sorumluluğunda uygulayabilirler. Psikiyatri hemşiresi ise Standart hemşirelik eğitiminin üzerine psikiyatri hemşireliği yüksek lisansı yaparak uzmanlaşmış hemşirelerdir. Sağlık kuruluşlarında ve psikiyatri birimlerinde çalışma imkanına sahiptirler. Destek verme ve
hekimin önerdiği şekilde medikal tedavileri uygulama görevlerini yerine getirirler. Psikolojik danışmanlar ise bu alanda eğitim fakültesinden almış oldukları eğitim bilimleri dersleri sebebiyle tüm okul gruplarında görev almaktadır psikiyatri hekim ve klinik psikologlardan ayıran en önemli nokta budur. Psikolojik danışmanların ilaç yazma yetkisi yoktur.

Ülkemizde lisans düzeyinde psikolojik danışma/terapi eğitimi alarak lisans diploması ile terapi yetkin ve yeterliliği olan tek ruh sağlığı lisans programıdır Psikolojik danışmanlar, ülkemizde birçok kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmaktadır. Üniversiteler, Millî Eğitim Bakanlığı (Okullar, Rehberlik ve Araştırma Merkezleri, Halk Eğitim Merkezleri ve Bilim ve Sanat Merkezleri), Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Sevgi Evleri, Huzurevleri Adalet Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Rehberlik ve Danışma Merkezleri, Rehberlik ve Psikolojik Danışma Büro Amirlikleri ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nda manevi danışman olarak çalışmaktadırlar. Adalet Bakanlığı’nda pedagog
unvanına sahiptir. Özel sektörde yine aynı şekilde geniş bir sakala üzerine yayılan psikolojik danışmanların çalıştıkları alanlar şunlardır; Özel Eğitim Kurumları, Özel Psikolojik Danışma/Terapi Merkezleri, Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri, Aile Danışma Merkezleri, İnsan Kaynakları Ofisleri ve Özel Hastanelerde çalışmaktadırlar. Psikolojik
danışmanlar lisan eğitiminin ardından yapacağı lisans üstü eğitimiyle bu alanda daha farklı işler yapabilmektedir.

Saygılarımla…